4.5 Thúc đẩy và hợp tác quốc tế
4.5.1 Tham gia các hiệp định thương mại tự do
Hiệp định Thương mại Tự do giữa Vương quốc Anh và Việt Nam (UKVFTA)
UKVFTA là một bước tiến quan trọng trong quan hệ kinh tế và thương mại giữa hai
quốc gia. Hiệp định này không chỉ thúc đẩy tăng trưởng thương mại song phương mà còn
mở ra cơ hội mới cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng ở cả hai phía.
Bối cảnh và Lịch sử: UKVFTA được ký kết vào ngày 29 tháng 12 năm 2020 và chính
thức có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2021, ngay sau khi giai đoạn chuyển tiếp hậu
Brexit của Vương quốc Anh kết thúc vào ngày 31 tháng 12 năm 20201. Hiệp định này
chủ yếu dựa trên các điều khoản của Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam
(EVFTA), nhưng được điều chỉnh để phù hợp với mối quan hệ đặc biệt giữa Anh và Việt
Nam.
Hiệp định Thương mại Tự do giữa Vương quốc Anh và Việt Nam (UKVFTA) đã có
những tác động đáng kể đến hoạt động ngoại thương xuất nhập khẩu của Việt Nam:
1. Tăng trưởng Thương mại: UKVFTA đã thúc đẩy tăng trưởng thương mại giữa hai
quốc gia, với giá trị xuất nhập khẩu tăng mạnh, đặc biệt là giá trị xuất khẩu từ Việt
Nam sang Vương quốc Anh.
2. Cắt giảm Thuế quan: Hiệp định đã loại bỏ 65% số dòng thuế ngay khi có hiệu lực
và sẽ tăng lên 99% sau khi kết thúc lộ trình cắt giảm thuế quan. Điều này giúp các
sản phẩm thế mạnh của Việt Nam như thủy sản, hoa quả, cà phê, gạo, dệt may, đồ
gỗ có lợi thế khi tiếp cận thị trường Anh.
3. Đa dạng hoá thị trường: UKVFTA giúp Việt Nam đa dạng hóa thị trường, giảm
phụ thuộc vào một số thị trường cụ thể và thúc đẩy phục hồi kinh tế trong bối cảnh
đại dịch COVID-19.
4. Tăng cạnh tranh: UKVFTA cung cấp lợi thế cạnh tranh cho hàng hóa xuất khẩu
của Việt Nam, nhưng cũng tạo ra sức ép cạnh tranh đối với doanh nghiệp Việt khi
các doanh nghiệp Anh gia tăng xuất khẩu theo lộ trình cam kết giảm thuế của Việt
Nam.
5. Phát triển Bền vững: Hiệp định bao gồm các cam kết về lao động, môi trường và
trách nhiệm xã hội, nhấn mạnh tầm quan trọng của sự phát triển thịnh vượng và
bền vững giữa hai nền kinh tế.
6. Thu hút Đầu tư: UKVFTA và các FTA thế hệ mới khác đã tác động tích cực tới
hoạt động xuất nhập khẩu và thu hút đầu tư vào Việt Nam.
Năm 2021, trong bối cảnh khó khăn của dịch bệnh, chuỗi cung ứng có thời điểm bị
gián đoạn, nhưng thương mại song phương giữa Việt Nam và Vương quốc Anh vẫn đạt
mức gần 6,6 tỷ USD. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu hơn 5,7 tỷ USD, tăng 16,4% so với
năm 2020. Đặc biệt, việc xóa bỏ hoàn toàn thuế nhập khẩu cho mặt hàng rau quả từ ngày
1/1/2021 sau khi UKVFTA có hiệu lực, xuất khẩu rau quả Việt Nam sang Anh trong năm
