Overview of Medieval Serbian Fortified Palaces and Dwellings in Srbija, Exams of History

Download Overview of Medieval Serbian Fortified Palaces and Dwellings in Srbija and more Exams History in PDF only on Docsity!

Miloš Todorović

Dvor u srednjevekovnoj

Srbiji

Šta je dvor?

Dvorovi su u srednjem

veku bili domovi vladara i

vlastele, kao i mesto

odakle se upravljalo

državom

Dvorane su uz vlastelu,

vladara i njihovu porodicu

činili i ljudi koji su radili

na dvoru

Vladar je imao “stalno

boravište”, ali je prilikom

putovanja “dvorska

kancelarija” išla sa njim

Razvoj dvorova u Srbiji Osim Primorja, Srbija nije bila urbanizovana zemlja tokom vladavine Nemanjića Njeno sedište se nalazilo u oblasti Rasa, ali nije postojala jedinstvena urbana sredina koja je služila kao dvor

Stari Ras Lokalitet na slici: Gradina iznad starog Pazarišta (11km od Novog Pazara) Spomenik kulture od izuzetnog značaja  Sopoćani i Stari Ras se od

1979. godine nalaze na UNESCO-voj listi svetske baštine Teritorija Raške je naseljavana još od praistorije, ali značajna naselja podižu tek Rimljani dok će na teritoriji Raške tvrđave prvo utvrđenje biti podignuto tokom Vizantijskog perioda

Dvorske rezidencije na teritoriji Rasa i Kosova nisu arheološki istražene i zato se arheolozi ugledaju na dvorove u okolnim državama kako bi zaključivali o izgledu Veruje se da su rezidencije velikih župana u Rasu i privih kraljeva Nemanjića bila skromna zdanja: skupine drvenih kuća ograđene drvenim palisadama koja su podsećala na boravišta vlastele Tek od vladavine kralja Milutina (1282-1321) se podižu luksuznija zdanja što se da naslutiti po kazivanju Teodora Metohita (1299) – ceo dvor bleštao je od svilenih i zlatom vezenih tkanina ; premda i ona su verovatno bila izgrađena od drveta Izgled dvorova

Kompleks je činilo više kuća različitih namena grupisanih oko centralnog dvorišta Osim zgrada za stanovanje vladarske porodice, velike dvorane u kojoj se odvijao javni život, nalazile su se kuće za smeštaj ljudi koji su opsluživali dvor, kao i prateće ekonomske zgrade: kuhinja, pekara za hleb, skladište namirnica, konjušnica, štenara za smeštaj lovačkih pasa... Budući da se radi o drvenim zdanjima za koja se ne zna gde su se nalazila, njihovo arheološko pronalaženje je izuzetno težak poduhvat Unutrašnjost dvorova

Primer – Smederevska tvrđava Smederevska tvrđava prekriva oko 11 hektara i nalazi se na ušću Jezave u Dunav gde je podignuta u više faza od 1428. do 1481. godine Podigao ju je despot Đurađ Branković kao svoju prestaonicu i tokom prve faze gradnje (1428-1430) je podignut upravo dvor koji je danas poznat kao Mali grad dok je gradsko naselje poznato kao Veliki grad

Mapa tvrđave Nekadašnji izgledMalog grada

Objekti u Malom gradu

U Malom gradu se nalazilo sve što je bilo potrebno za funkcionisanje dvora –prostorije za čuvanje hrane, vojne posade i vojne posluge, kovanica novca, biblioteka, bunar, kanalizacioni sistem... Izgled Malog grada danas