Download HOÁ HỌC LIPID Exam with Answers 2024/2025 and more Exams Chemistry in PDF only on Docsity!
HOÁ HỌC LIPID
ct hh của lipid - ANS>những este của các acid béo và alcol hoặc của các dẫn xuất của acid béo phân loại lipid - ANS>lipid thuần & lipid tạp đđ của acid béo - ANS>-là những acid monocarboxyl phần lớn có mạch thẳng, một số mạch vòng, có chuỗi HC từ 4 - 36C
- cttq R-COOH acid béo trong hệ thống sinh học - ANS>chiếm sl lớn nhưng hiếm khi ở dạng tự do mà ở dạng este hoá với glycerol hay các hc khác acid béo trong tự nhiên - ANS>có số carbon chẵn từ 14 đến 24C các dạng acid béo - ANS>-bão hoà (ko có nối đôi) hoặc ko bão hoà (1 hay n nối đôi)
- mạch thẳng/nhánh/vòng
- có thêm các nhóm - OH, - CH
tên hệ thống - ANS>tên lipid đc gọi bằng tên mạch HC có cùng số C thêm đuôi - oic
- acid béo bh: - anoic
- acid béo ko bh: - enoic tên ký hiệu - ANS>đánh số mạch C theo chữ số (1 là C của - COOH) hoặc chữ Hy Lạp (C alpha là C kề sát - COOH) vd a.béo có 18C, 2 lk đôi giữa C9-10 &C12- 13 đc ký hiệu là 18CΔ9,12 hoặc 18:2;9, a.acetic - ANS>2:0 - CH₃COOH - a.n-etanoic a.butyric - ANS>4:0 - CH₃(CH₂)₂COOH - a.n-butanoic a.caproic - ANS>6:0 - CH3(CH2)4COOH
- a.n-hexanoic a.lauric - ANS>12:0 - CH3(CH2)10COOH
- a.n-dodecanoic a.myristic - ANS>14:0 - CH3(CH2)12COOH - a.n-tetradecanoic
đa dạng acid béo trong tự nhiên - ANS>acid béo ko bh đa dạng hơn acid béo bh, nhất là ở thực vật số lượng nối đôi ở a.béo ko bh - ANS>thay đổi từ 1 đến 4 a.palmitoleic - ANS>16:1;9 - CH3(CH2)5CH=CH(CH2)7COOH - a.cis- 9 - hexadecenoic a.oleic - ANS>18:1;9 - CH3(CH2)7CH=CH(CH2)7COOH - a.cis- 9 - octadecenoic a.linoleic - ANS>18:2;9,12 - CH3(CH2)4CH=CHCH2CH=CH(CH2)7COOH - a.cis, cis- 9,12-Octadecadienoic a.linolenic - ANS>18:3;9,12,15 - CH3(CH2CH=CH)3(CH2)7COOH - a.cis,cis,cis-9,12,15- Octadecatrienoic a.arachidonic - ANS>20:4;5,8,11,14 - CH3(CH2)4(CH=CHCH2)4CH2CH2COOH - cis,cis,cis,cis- 5,8,11,14-Eicosatetraenoic -
các acid béo thiết yếu nhưng ko tự tổng hợp đc phải đưa vào từ thức ăn - ANS>a. linoleic, linolenic, arachidonic có trong hầu hết các chất béo - ANS>acid palmitoleic có nhiều trong các loại hạt có dầu: ngũ cốc, lạc, bông, dầu đậu nành - ANS>acid linoleic có nhiều trong dầu lanh - ANS>acid linolenic có chủ yếu trong dầu lạc - ANS>acid arachidonic các loại alcol của lipid - ANS>glycerol, các alcol cao phân tử, aminoalcol, sterol glycerol - ANS>alcol có 3 chức rượu, tham gia trong thành phần của glycerid và glycerophospholipid alcol cao phân tử - ANS>những alcol chuỗi trên 20C, tham gia trg tp chất sáp
lipid thuần - ANS>glycerid, sterid, cerid glycerid - ANS>este của glycerol và acid béo
- triglycerid là dạng chiếm chủ yếu và quan trọng nhất triglycerid ở động vật - ANS>dạng dự trữ năng lượng của đv, có trg hầu hết các tổ chức, nhất là mỡ dưới da & bao quanh 1 số cq để khỏi bị lạnh và chấn động mỡ - ANS>hỗn hợp glycerid chứa nhiều acid béo bão hoà dầu - ANS>hỗn hợp glycerid chứa nhiều acid béo ko bão hoà chỉ số xà phòng hoá - ANS>số mg KOH cần thiết để xà phòng hoá 1g dầu hay mỡ
- tỉ lệ nghịch với trg lượng pt dầu, mỡ chỉ số acid - ANS>số mg KOH cần để trung hoà acid béo tự do của 1g dầu mỡ chỉ số iod - ANS>chỉ số thể hiện mức độ ko no của acid béo ko no trg dầu mỡ.
- các chất dầu có cs iod cao hơn so vs mỡ vì dầu có nhiều chất béo ko no hơn sterid - ANS>este của acid béo với alcol vòng là sterol cerid (sáp) - ANS>este của acid béo chuỗi dài (thường bão hoà) với alcol có trg lượng pt cao (30-40C)
- pt 1 đầu phân cực yếu, đuôi ko pc dài Vai trò của sáp - ANS>-sáp đv: sáp ong, lớp sáp bao phủ da đv & lông vũ
- sáp tv: lớp sáp mỏng bao phủ lá, thân, quả
- vk lao: vỏ có lớp sáp nên ko bị td của cồn & acid lipid tạp - ANS>nhóm lipid ngoài C,H,O còn có các ngtử khác như P, N, S. có 2 nhóm chính:
- glycerophospholipid có alcol là glycerol
- sphingolipid có alcol là sphingosin glycerolphospholipid - ANS>là một diglycerid có 1 nhóm este hoá tại C3 của khung glycerol
