I. Đại cương
1. Giải phẫu
2. Đặc điểm nướu lành mạnh
3. Định nghĩa nướu viêm
4. Đặc điểm mô học của nướu viêm
I. Đại cương:
- Nướu răng là phần đặc biệt của niêm mạc miệng, là phần tiếp nối của niêm mạc miệng che phũ
xương ổ răng, bao quanh cổ răng
- Chức năng:
+ Giúp răng bám dính - ổn định trong xương ổ
+ Liên kết các răng
+ Sự liên tục của các biểu mô phủ hốc miệng
+ Chống sự xâm nhập của vi khuẩn
- Bao gồm các phần: nướu viền, nướu dính, khe nướu, rãnh nướu, đường tiếp nối nướu-niêm mạc
(ranh giới lợi-niêm mạc), nướu sừng hoá và gai nướu.
Giải phẫu nướu răng:
1. Đại thể:
1.1. Nướu rời/nướu viền/nướu tự do:
- Được giới hạn từ bờ viền nướu (đỉnh nướu viền) đến rãnh nướu
- Là phần nướu bao quanh cổ răng, đường nối men-cement, không bám dính trực tiếp vào răng và tạo
thành vách mềm của khe nướu.
- Bờ nướu cách cổ răng khoảng 0,5-2mm và uốn lượn theo đường nối men-cement
1.2. Nướu dính:
- Được giới hạn từ rãnh nướu đến đường tiếp nối nướu-niêm mạc.
- Có màu hồng lấm tấm da cam khi thổi khô. Đặc điểm này thay đổi theo
+ Độ tuổi: người lớn thấy rõ hơn trẻ em
+ Giữa các cá thể: một số người sẽ không có
+ Giữa các vùng khác nhau trong miệng: mặt ngoài rõ hơn mặt trong.
- Đặc điểm bề mặt này có liên quan với biểu hiện và mức độ sừng hoà của biểu mô.
- Nướu dính không có lớp mô liên kểt lỏng lẻo, ít sợi collagen, nhiều sợi đàn hồi (sợi chun), dính chặt
vào răng và xương bên dưới.
- Biểu mô của nướu dính là sự kéo dài của biểu mô niêm mạc miệng.
- Chức năng: chịu lực nhai, lực chải răng, các tải lực chức năng
- Chiều cao của nướu dính có khuynh hướng tăng theo tuổi; Nướu dính có chiều cao dài nhất là ở
nhóm răng cửa, giảm dần từ vùng răng nanh rồi đến các răng sau, ngắn nhất là ở vùng răng cối lớn I.
1.3. Nướu sừng hoá: là phần nướu trải dài từ bờ viền nướu đến đường tiếp nối nướu-niêm mạc =>
bao gồm nướu rời và nướu dính
- Chiều cao của phần nướu sừng hoá thay đổi từ 1-9mm => Mức chiều cao nướu sừng hoá cần thiết
để giữ viền nướu ở vị trí ổn định và trong trạng thái lành mạnh.
- Những răng lệch ngoài (R3, R4) thường có phần nướu sừng hoá ngắn hơn (mặt ngoài)
- Các cơ và các thắng bám thấp về phía thân răng thường liên quan đến chiều cao nướu sừng hoá
ngắn.
- Trường hợp không có nướu dính => có thể làm tăng khả năng tụt nướu (vì cử động của môi hoặc má
gây căng kéo trên nướu viền)
1.4. Khe nướu:
- Là giới hạn giữa nướu tự do và bề mặt răng, có dạng hình chữ V và gồm nhiều biểu mô kết nối (đáy
khe nướu là biểu mô kết nối) giữa răng và nướu.
- Khe nướu có cấu tạo gồm 2 vách: vách mềm (nướu tự do) và cách cứng (bề mặt răng).
- Khe nướu khỏe mạnh có độ sâu không vượt quá 2 – 3mm. Trên lâm sàng, đây là thông số quan trọng
cho chẩn đoán bệnh nha chu.
1.5. Rãnh nướu:
- Là đường lõm cạn trên bề mặt nướu phân chia nướu tự do và nướu dính.
- Chỉ hiện diện ở 30-40% người trưởng thành
- Vị trí rãnh thường tương đương với vị tri đáy khe nướu
