Chương 1 TỎNG QUAN VỀ ĐỘC HỌC
1. Chất độc
-Poisonous: Từ thực vật (produced by plants, animals, bacteria)
-Toxicant: hợp chất hóa học(the specific poisonous chemical)
-Xenobiotic (strange):( produced by but not normally found in the body
2.Ngành nghiên cứu
-Độc chất học (Toxicology):
Là ngành: • Nghiên cứu triệu chứng, quy luật tác động của chất độc đối với cơ thể
• Đề ra biện pháp dự phòng, điều trị, khắc phục hậu quả của nhiễm độc. - Có 2 chuyên ngành: Độc động học
& độc lực học
-Độc học môi trường (Environmental Toxicology):
Là ngành nghiên cứu các tác động gây hại của độc chất trong môi trường đối với: sinh vật sống, con người
đặc biệt là tác động lên các quần thể & cộng đồng trong hệ sinh thái. - Có 2 chuyên ngành: ĐHMT sức khỏe
& ĐHMT sinh thái.
*So sánh sự khác nhau giữa ĐỘC CHẤT HỌC vs ĐỘC HỌC MÔI TRƯỜNG
Độc chất học:nhằm bảo vệ sức khỏe con người trong cộng đồng ở mức độ cá thể
Độc học môi trường: nhằm bảo vệ toàn bộ sinh quyển, bảo tồn cấu trúc & chức năng của các hệ sinh thái
*Nhiệm vụ của ngành Độc Chất Học
-Kiểm nghiệm các loại dược phẩm mới - Nghiên cứu số phận của chất độc (xâm nhập -> thải trừ) -Nghiên
cứu thuốc chống độc, dự phòng và biện pháp điều trị -> ngăn ngừa ảnh huởng lâu dài và biến chứng nhiễm
độc. -Nghiên cứu biện pháp tiêu độc trong môi truờng, ngăn chặn sự xâm nhập của chất độc vào cơ thể, hạn
chế hấp thu và tăng thải trừ.
*Nhiệm vụ của ngành Độc Học Môi Trường
-Nghiên cứu thiết lập ra những tiêu chuẩn/ quy chuẩn môi trường - Đánh giá chất lượng môi trường Phát
hiện các tác nhân HH, VL, SH trong môi trường có nguy cơ gây độc cho người & HST
3. Lịch sử ngành ĐCH-ĐHMT
-Paracelsus: là người khai sinh ra ngành ĐCH
-Ramazzini: người đầu tiên chỉ ra bệnh nghề nghiệp
-Orfila: khai sinh ĐHMT
-Claude Bernard: Thử nghiệm động vật có vú trong phòng Lab.
4. Chất độc bản chất: Chất độc bản chất theo liều lượng (chất độc tự nhiên)
Chất độc không bản chất là: Chất độc không bản chất theo liều lượng
5 Liều lượng độc(Dose)
-Trong cơ thể sống, thể hiện bằng đơn vị: -> khối lượng hay thể tích trên một trọng lượng cơ thể (mg, g,
ml/kg trọng lượng cơ thể)
-> khối lượng hay thể tích trên một đơn vị diện tích bề mặt cơ thể (mg, g, ml/m2 bề mặt cơ thể)
Trong môi trường sống, thể hiện qua đơn vị: -> Không khí: ppm, ppb, ppt, mg/m3 , g/m3
->Nước: ppm, ppb, ppt, mg/L, g/L
-> Đất: ppm, ppb, ppt, mg/kg, g/kg
